عضو پژوهشکده مطالعات راهبردی: نقش بازیگران خارجی در وقایع اخیر نباید ما را گمراه کند/ خط تحلیلی نادرست می‌گوید ذهن بخشی از ایرانیان به تسخیر جادوی رسانه‌های خارجی و فضای مجازی درآمده و زندگی روزمره آنها هیچ نسبتی با نارضایتی‌هایشان ندارد
تاریخ انتشار: ۲۸ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۳۳۴۷۳
به گزارش جماران؛ ایرنا نوشت: «مجتبی قلی‌پور» عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات راهبردی، از ناکارکردی‌های سیاست نهادینه در کنار بسترهای اقتصادی و هویتی به عنوان عوامل شکل‌گیری ناآرامی‌های ۱۴۰۱ سخن می‌گوید و نیز ضرورت ورود مطالبات به فرایند تصمیم‌سازی از طریق شنیدن شعارها و رتوریکهای(فن بیان) معترضان.
متن گفت و گو با «مجتبی قلی‌پور» در پی می آید:
ناآرامی‌های اخیر چه ابعادی دارد و چه مسائل و نیز اشتباه‌هایی در شناخت ابعاد آن به چشم می‌آید؟
این ناآرامی‌ها دقیقا چند بعدی هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آنچه باعث می‌شود سبک زندگی نسلهای جوان تبدیل به هویت مقاومت شود، انکار، طرد و تخطئه این سبک زندگی از سوی سازوکارهای مسلط است. تعلقات فرهنگیِ طرد و سرکوب شده، قابلیت بالایی برای تبدیل شدن به هویت مقاومت دارند.
شکل‌گیری یک هویت مقاومت نیرومند در بخش بزرگی از یک جامعه، به ویژه وقتی این هویت در میان نسلهای جوان‌تر یک جامعه که ظرفیت کنشگری بالاتری دارند رشد کند، به معنای آن است که آن جامعه ظرفیت بسیار بالایی برای کنش جمعی جنبشی _ شورشی دارد.
اتفاق‌هایی که از اوایل سال ۱۴۰۱ رخ داد، به‌ویژه تقابلهای مختلف شهروندان و گشت ارشاد در خیابان از یک سو و اظهارنظرهای نسنجیده و قطبی‌ساز برخی از مسئولان درباره حجاب و در نهایت آنچه برای خانم مهسا امینی رخ داد، همچون جرقهای بر این انبار باروت بود.
درعین‌حال چنان که گفتیم نباید از بسترهای اقتصادی و سیاسی این اعتراض‌ها غفلت کرد. از جامعه‌ای که حداقل پنج سال متوالی است هر ساله با یک یا دو موج تورمی و همچنین رکود، بیکاری، فقر و شکاف طبقاتی فزاینده مواجه است نمی‌توان انتظار داشت نسبت به وضعیتش بی‌تفاوت باشد.
در مورد بستر سیاسی نیز به نظرم عامل اصلی این وضعیت، به محاق رفتن سیاست نهادینه در ایران است. در ادبیات جامعهشناسی سیاسی گفته می‌شود که از اساس سیاست ستیزه‌جویانه که خود را در قالب جنبش، اعتراض و کنش جمعی خیابانی نشان میدهد، در همه جوامع، نتیجه کار نکردن سیاست نهادینه است. وقتی که سازوکارهای سیاست نهادینه از جمله سازوکار صندوق رای، کارکردهای خود را به‌درستی انجام نمیدهد و احزاب و تشکلهای سیاسی نیز از ایفای کارکردهای خود در انتقال تقاضاها و حمایتهای شهروندان ناتوان‌اند، خیابان به عنوان تنها آلترناتیو موجود ظهور می‌کند.
بنابراین حداقل می‌توان سه ضلع فرهنگی، اقتصادی و سیاسی برای اعتراض‌های اخیر در نظر گرفت. نتیجه همآیندی نارضایتیها در این سه ضلع، ظهور نوعی سوژه معترض است که گمان می‌کند به دفاع از زندگیاش برخاسته است.
نقش بازیگران خارجی در وقایع اخیر نباید ما را گمراه کندنقش دشمن خارجی در چه سطحی بوده، چه شواهدی دارد و چگونه ایفا می‌شود؟
این طبیعی است که جنبشهای اجتماعی برای دستیابی به اهداف خود به دنبال یارگیری در میان بازیگران بین‌المللی و فراملی باشند. حمایتهای زبانی برخی کشورهای خارجی در جریان این اعتراض‌ها، هم برای نظامی چون جمهوری اسلامی ایران که در یکی دو دهه اخیر رابطه حسنه‌ای با بیشتر کشورهای غربی نداشته است دور از انتظار نبود اما این وضعیت آیا به این معناست که این کشورها در سطح علّی، یعنی در آغاز و ظهور این اعتراض‌ها هم تاثیرگذار بودند؟
به عنوان کسی که در زمینه جنبشهای اجتماعی مطالعه می‌کند نمیتوانم چنین چیزی را اثبات کنم. اما چنان که در پاسخ پرسش اولتان گفتم، میتوانم از دهها عامل مستقیم و غیرمستقیم داخلی نام ببرم که سبب ظهور این دور از اعتراض‌ها شد.
پرسش دوم این است که آیا چنین حمایتهایی تاثیری تعیینکننده بر سرنوشت این اعتراض‌ها و میزان موفقیت آنها دارند؟ یافتههای علمی و تجربههای جهانی و ملی نشان میدهد این مورد هم بسیار بعید است؛ بنابراین، آنچه مهم‌تر است اینکه، توجه به نقش کشورهای خارجی در چنین رویدادهایی نباید سبب گمراهی راهبردی ما در تبیین عالمانه و واقعبینانه چنین رویدادهایی شود. حمایت خارجی از این رویدادها نه میتواند ظهور و بروز و آغاز آنها را توضیح دهد و نه نتیجه و آینده آنها را تعیین کند.
هدف مشارکتکنندگان و همدلان با اعتراضهاهدف یا اهداف اصلی این ناآرامی‌ها چه مواردی (اعم از اخلال در آرامش و پیشرفت، لغو حجاب، براندازی نظام، تجزیه کشور و ... ) است؟
به نظر میرسد اعتراض‌های اخیر را بتوان از نظر مفهومی در ذیل آن دسته از جنبشهای اجتماعی قرار داد که «جک گلدستون» نظریهپرداز انقلاب، آنها را جنبشهای اجتماعی رادیکال مینامد. چنین جنبشهایی مطالبه مشخصی را مطرح نمیکنند چون از سطح مطالبه از سیستم گذر کردهاند و بیشتر به دنبال تغییر بنیانها و رویکردهای کلی هستند. بنابراین، چنان‌که میبینیم در شعارهای معترضان مطالبه مشخصی مطرح نمیشود بلکه بعضی اصول بنیادینی بیان می‌شود که در مجموع تصویری از یک وضعیت بدیل مطلوب را میسازند. با این همه، این بدین معنا نیست که نمی‌توان با اصلاحات و اقدامات مشخصی، به این گونه جنبشها پاسخ داد. البته چنین اصلاحات و اقداماتی باید با توجه به اصل چندعلتی بودن این جنبشها طراحی شوند.
به نظرم هدف مشارکتکنندگان و همدلان با این جنبش بیش از هر چیز بیان خود است. آنها میخواهند دیده شده و به رسمیت شناخته شوند. آنها در درجه اول از انکار، تحقیر و تبعیض خستهاند. آنها احساس می‌کنند که فردیت و کرامتشان بر اثر همآیندی انکار فرهنگی، تنگنای اقتصادی و فقدان نمایندگی سیاسی مورد حمله قرار گرفته و در این میان حتی دیده و شنیده هم نمی‌شوند. یکی از تحلیلگران داخل کشور، این رویدادها را «شورش بازنماییناپذیرها» خوانده بود که به نظر میرسد مفهومسازی قابل تأملی است.
به هر حال هیچ جنبش اجتماعی، اخلال در آرامش و پیشرفت کشور را یک هدف فی‌نفسه نمی‌داند، البته شاید به عنوان وسیله از آن استفاده کند و در مورد اتهام‌هایی مانند تجزیه کشور هم روشن است که چنین اهدافی در خود اعتراض‌ها و شعارهایش هرگز مطرح نشده است. ما در تحلیل عالمانه کنشهای جمعی باید بیش از هرچیز به زبان و گفتمان خود آنها ارجاع دهیم و نه نیت‌خوانی خودمان یا آنچه در پس ذهن برخی از حامیان یا حتی فعالان یک رویداد میگذرد.
سوءاستفاده رسانه‌های خارجی از بحران بازنماییرسانههای خارج از کشور، چه نقش‌هایی در شکل‌گیری، افزایش، بازنمایی و ... ناآرامی‌ها داشته‌اند؟
تحلیل نقش رسانه‌های خارج از کشور هم بسیار شبیه همان تحلیلی است که در مورد نقش کشورهای خارجی گفتم. در کشور ما در سال‌های اخیر یک خط تحلیلی راه افتاده است که گمان می‌کند همه چیز بر دوش رسانهها و فضای مجازی می‌چرخد و از اساس همه نارضایتیها برساخته و دروغین هستند. بر اساس این خط تحلیلی، ذهن بخشی از ایرانیان به تسخیر جادوی رسانه‌های خارجی و فضای مجازی درآمده و زندگی روزمره آنها هیچ نسبتی با نارضایتی‌هایشان ندارد.
البته که در جهان امروز بخش بزرگی از کارکرد، برساخت معنا در ذهن انسان توسط نظام ارتباط رسانه‌ای انجام می‌شود اما قضیه به همین سادگی نیست که این برساخت معنا را به معنای فریب و اغفال شهروندان یک کشور توسط چند رسانه بزرگ و یک عده ربات و ترول مجازی بدانیم.
نخست اینکه، رسانه‌های داخل کشور نیز بخشی از همین نظام ارتباط رسانه‌ای هستند و بنابراین باید پرسید نقش آنها در این میان چه بوده است؟ آنها چه کردهاند که چنین دست رقیب را به زعم خودشان در اغفال و فریب شهروندان بازگذاشتهاند؟
دوم اینکه، چرا در این جنگ روایت‌ها، شهروندان به یک روایت خاص جذب می‌شوند و روایت دیگر را دروغ یا نادقیق ارزیابی می‌کنند؟
سوم اینکه، آیا تجربه زندگی روزمره در پذیرش یا عدم پذیرش یک روایت هیچ نقشی ندارد؟ به هر حال رسانه‌های خارجی اگر هم نقشی داشته باشند که البته دارند، به نظر میرسد بیشتر از بحرانِ بازنمایی و بحران حرفهایگری رسانه‌های داخلی استفاده یا سوء استفاده می‌کنند؛ ضمن آنکه آنها فقط بخشی از یک نظام ارتباطی چندلایه و پیچیده در جهان امروزند و از نظر تحلیل علمی نمی‌توان آنها را فعالِ مایشاء در نظر گرفت.
باید مطالبات را شنید و به فرایند تصمیمگیری و سیاست‌گذاری وارد کردهمواره در سخن مسئولان، بر جداسازی مردم و اعتراض‌های آنها و تحرکات اغتشاشگران تاکید شده؛ برای شناخت مطالبه مردم، شنیده‌شدن آنها و پاسخ به آنها چه راهکارهای عملی لازم است؟
یکی از آسیب‌های مواجهه با اعتراض‌ها در ایران همین بوده است که ابتدا تلاش می‌شود بین اعتراض و اغتشاش تفکیک شود و سپس به‌تدریج هر ۲ به یک چوب رانده می‌شوند و در فردای اعتراض‌ها، وقتی که در ظاهر آرامش به خیابان‌ها بازگشته، مفهوم‌سازی‌هایی چون اغتشاش، خرابکاری، اخلال در نظم عمومی و مانند آن غالب و از اساس فراموش می‌شود که اینگونه برچسبها بیشتر برای کنترل ناآرامی‌ها کاربرد داشته و چیز زیادی درباره واقعیت رویدادها نمی‌گوید.
بنابراین، به رسمیت شناختن اصل اعتراض‌ها، نه‌فقط در دوره‌ای که اعتراض‌ها جریان دارد، بلکه حتی وقتی کُنش خیابانی به پایان رسیده، نخستین شرط حرکت به سمت راه‌حل است.
باید به این نکته توجه کنیم که در جوامع جنبشی مانند جامعه ما، از اساس مجرای اصلی طرح تقاضاهای واقعی، نارضایتیها و اعتراض‌های بخش بزرگی از شهروندان، همین مجرای کُنش جنبشی و اعتراض خیابانی است.
بنابراین، در کوتاه‌مدت باید مطالبات را از مجرای شعارها و رتوریک (اصطلاحی برای بیان و خطابه اقناعی، ادراکی و استدلالی) معترضان شنید و به فرایند تصمیمگیری و سیاست‌گذاری وارد کرد اما در بلندمدت چارهای جز احیای سیاست نهادینه برای طرح مطالبات واقعی مردم و ورود آنها به فرایند سیاست‌گذاری وجود ندارد.
سیاست نهادینه دو بال اساسی دارد: نخست صندوق رای و دوم جامعه مدنی و نظام حزبی پویا و دارای پیوندهای ارگانیک با جامعه. در غیر این صورت جامعه در چرخههای نهفتگی و آشکارگی جنبشهای اعتراضیاش گرفتار خواهد شد و سرنوشت این چرخهها را زورآزماییهای خیابانی تعیین خواهند کرد.
منبع: جماران
کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان واردات خودرو جام جهانی 2022 قطر ویروس کرونا اعتراضات اعتراضات ایران اعتراضات در ایران افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان واردات خودرو جام جهانی 2022 قطر ویروس کرونا سیاست نهادینه اعتراض ها هویت مقاومت ناآرامی ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۳۳۴۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«مست عشق» به سینماها آمد + بازیگران، خلاصه و آهنگ فیلم مست عشق
طبق اعلام قبلی فیلم سینمایی «مست عشق» ساخته حسن فتحی از امروز اکران شد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، طبق اعلام فیلم سینمایی «مست عشق» ساخته حسن فتحی از امروز اکران شد.
خلاصه فیلم مست عشقهمانطور که در طول زمان تولید و پس از آن از سوی رسانهها اعلام شد فیلم مست عشق درباره زندگی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی از بزرگان سده خود بود که با شمس تبریزی آشنا شده و سیر مراحل عرفان و سلوک را طی می‌کند؛ مست عشق چگونگی رسیدن این دو یار به یکدیگر و سرگذشت آنها را سوژه کرده است. با فیلمنامه‌ای از احسان جوانمرد و فرهاد توحیدی که در طول ساخت مشورت‌های بسیاری از مولوی شناسان برجسته از جمله دکتر محمدعلی موحد دریافت کردند و تلاش شده است تا داستان بسیار به واقعیت نزدیک باشد.
این فیلم برشی از زندگی مولانا و شمس تبریزی در سال‌های ۶۴۰ تا ۶۴۵ هجری قمری است که رابطه مولانا با شمس تبریزی، عشقی که مولانا به او داشت، تأثیر فراوان شمس بر زندگی و اشعار مولانا، و عشق او به خدا را به تصویر می‌کشد. در واقع در فیلم مخاطب ۵ سال از زندگی مولانا را تماشا می‌کند و در این ۵ سال اتفاق‌های زیادی در زندگی این عارف بزرگ می‌افتد.
بازیگران فیلم مست عشقیکی از ویژگی‌های جذاب فیلم مست عشق ترکیب حضور بازیگران آن است؛ از ستارگان مطرح سینمای ایران و ترکیه همگی در این اثر سینمایی دور هم جمع شده‌اند و می‌توان این فیلم را یکی از مهم‌ترین و پرستاره‌ترین آثار سینمایی چند سال اخیر دانست؛ پارسا پیروزفر بازیگر مطرح و محبوب سینمای ایران در نقش مولانا بازی می‌کند و شهاب حسینی نیز در نقش شمس تبریزی با گریمی متفاوت و دیدنی در این اثر حضور دارد.
حسام منظور دیگر بازیگری است که یکی از نقش‌های اصلی این فیلم یعنی شخصیت حسام‌الدین چلبی را بر عهده گرفته است.
بوراک توزکوپاران بازیگر مطرح سینمای ترکیه در نقش سلطان ولد حضور دارد؛ بوران کوزوم دیگر بازیگر مطرح ترکیه است که نقش علاءالدین را بازی می‌کند. اما شاید یکی از مهم‌ترین چهره‌های این فیلم هانده ارچل ستاره تلویزیون و سریال‌های ترکیه است که در مست عشق در نقش کیمیا خاتون، دختر مولانا حضور یافته است. بنسو سورال در نقش مریم، سلما ارگچ در نقش کِرّا خاتون همسر مولانا، ابراهیم چلیک‌کول در نقش اسکندر و خالد ارگنچ ستاره مطرح ترکیه که پیش از این در سریال دیدنی حریم سلطان بازیگر نقش محوری بود از دیگر بازیگران این فیلم هستند.
عوامل فیلم مست عشقمهران برومند تهیه‌کننده این اثر است که با سرمایه‌گذاران کشور ترکیه این فیلم را تولید کرده و تمامی تصاویر در کشور ترکیه ضبط شده است. فاهیر آتاک اوغلو آهنگساز آثاری همچون عمر و حریم سلطان، آهنگسازی موسیقی فیلم را بر عهده داشته و علیرضا قربانی موسیقی تیتراژ آن را اجرا کرده است که در ادامه تماشا می‌کنید.
مدیر صدابرداری: علیرضا علویان، مترجم فیلمنامه: نفیسه لاله، رنگ شناس: هوتن حق شناس و مانا محمدطاهر، آهنگساز: فاهیر آتاک اوغول، تدوین: جیدا کاراقول و دیلبر کویونجو، دستیار فیلمبردار: عارف جان کوجا و موجایت کیلیچ، دستیار نورپردازی: سید اوزدن، دستیار کارگردان: گیزم کاراجا و سوال سنرجانشین تهیه کننده: شهرام زاهدی، سرپرست گروه کارگردانی: محمدرضا رستمی، مدیر فیلم برداری: مرتضی پورصمدی، مدیر تولید: تولگا توسون، مدیر هنری: نیلوفر چامور، طراح گریم: ایمان امیدواری، دستیار اول و مدیر برنامه ریزی: فاتیح کجا، طراح جلوه‌های ویژه میدانی: آیتکین یالچین، طراح بدلکاری: شاهین کاراکوش از دیگر عوامل این فیلم هستند.
موزیک ویدئو فیلم مست عشق کد خبر 744137
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند